Chào mọi người, hôm nay tôi lại mò lên đây chia sẻ một chút về cái quá trình mà tôi đã từng trải qua, hoặc đúng hơn là đồng hành cùng thằng cháu nhà tôi, vật lộn với cái gọi là “đề thi vào lớp 10 môn tiếng Anh”. Nghe thì có vẻ to tát, nhưng thực ra cũng chỉ là những bước đi nho nhỏ, tích góp từng tí một thôi.
Hồi đó, thằng cháu tôi nó cũng như bao đứa khác, cứ thấy tiếng Anh là mặt mày lại nhăn như khỉ ăn ớt. Sách vở thì một đống, đề cương cũng cả tập, mà nhìn vào thì cứ như một mớ bòng bong. Lúc đầu, tôi cũng hoang mang lắm, không biết phải bắt đầu từ đâu để giúp nó nữa. Thôi thì cứ xắn tay áo lên, làm từ từ vậy.
Đầu tiên, tôi lôi hết sách vở, tài liệu của nó ra xem. Ngữ pháp thì hổng chỗ này, từ vựng thì quên chỗ kia. Tôi quyết định là phải hệ thống lại kiến thức gốc trước đã. Tôi bảo nó, “Con cứ bình tĩnh, giờ mình xem lại từng tí một. Không việc gì phải vội vàng làm đề ngay.”
Thế là hai chú cháu bắt đầu từ những cái cơ bản nhất.
Về ngữ pháp, tôi yêu cầu nó phải nắm chắc các thì cơ bản: hiện tại đơn, quá khứ đơn, tương lai đơn, hiện tại hoàn thành, quá khứ hoàn thành. Mấy cái này mà không vững thì sau này làm bài tập về chia động từ là sai bét. Rồi đến câu bị động, câu điều kiện, mệnh đề quan hệ. Mỗi một chuyên đề, tôi bắt nó phải tự lấy ví dụ, rồi làm một ít bài tập củng cố. Chỗ nào nó không hiểu, tôi lại giải thích cặn kẽ, tìm ví dụ dễ hiểu nhất cho nó.
Về từ vựng, cái này thì đúng là phải mưa dầm thấm lâu. Tôi không bắt nó học một lúc cả trăm từ, mà mỗi ngày chỉ cần 5-10 từ mới thôi. Nhưng học từ nào là phải chắc từ đó: biết nghĩa, biết cách phát âm, biết cách đặt câu với từ đó. Tôi hay khuyến khích nó học theo chủ đề, ví dụ chủ đề về trường học, gia đình, thể thao, môi trường… Cứ học xong một nhóm từ thì lại ôn lại. Thỉnh thoảng tôi lại kiểm tra đột xuất xem nó có nhớ không.
Sau khi cái phần kiến thức nền có vẻ tạm ổn, tôi mới bắt đầu cho nó làm quen với các dạng bài tập thường có trong đề thi.
Luyện đọc hiểu
Ban đầu, tôi chọn những bài đọc ngắn, nội dung đơn giản. Tôi hướng dẫn nó cách đọc lướt để nắm ý chính, rồi đọc kỹ để tìm thông tin trả lời câu hỏi. Gạch chân từ khóa là một kỹ năng quan trọng mà tôi nhấn mạnh. Dần dần, khi nó quen rồi, tôi mới tăng độ khó của bài đọc lên.
Luyện viết
Phần này thì hơi khoai một chút. Ban đầu, tôi cho nó tập viết lại câu, sử dụng các cấu trúc ngữ pháp đã học. Sau đó là viết đoạn văn ngắn theo chủ đề cho sẵn. Tôi thường xuyên xem bài nó viết, chỉ ra lỗi sai, gợi ý cách diễn đạt tốt hơn. Quan trọng là phải khuyến khích nó viết, đừng sợ sai.
Luyện nghe
Cái này thì tôi hay cho nó nghe các đoạn hội thoại ngắn, hoặc các bản tin tiếng Anh đơn giản. Nghe đi nghe lại nhiều lần. Cố gắng bắt từ khóa, hiểu nội dung chính. Thời buổi này tài liệu nghe trên mạng nhiều vô kể, chỉ cần chịu khó tìm là có.
Cuối cùng, khi các kỹ năng đã tương đối, tôi mới cho nó thực hành giải đề thi thử. Lúc này, việc bấm giờ rất quan trọng để nó làm quen với áp lực thời gian trong phòng thi. Mỗi lần làm đề xong, hai chú cháu lại ngồi lại với nhau, phân tích kỹ từng câu. Câu nào đúng thì tại sao đúng, câu nào sai thì tại sao sai, cần rút kinh nghiệm gì. Tôi có một quyển sổ nhỏ, gọi là “sổ tay lỗi sai”, ghi lại những lỗi mà nó hay mắc phải để nhắc nhở nó không lặp lại.
Cứ như thế, từng bước một, từ việc củng cố kiến thức nền, luyện tập từng kỹ năng, rồi đến giải đề tổng hợp. Quá trình này cũng mất mấy tháng trời kiên trì đấy. Đến lúc thằng cháu nó cầm cái giấy báo trúng tuyển về, tôi cũng thấy vui lây. Đúng là không có gì tự nhiên mà có, phải bỏ công sức ra thì mới mong có kết quả tốt được.
Đó là toàn bộ quá trình mà tôi đã áp dụng. Có thể nó không phải là cách hay nhất, nhưng ít nhất nó cũng đã có hiệu quả với trường hợp của nhà tôi. Hy vọng những chia sẻ này của tôi có thể giúp ích được phần nào cho các bạn đang chuẩn bị cho kỳ thi quan trọng này. Chúc các bạn thành công!
