Chào mọi người, hôm nay tôi lại lên đây để chia sẻ chút kinh nghiệm thực tế của mình. Lần này là về cái bài “Communication” trong sách tiếng Anh lớp 8, Unit 3 ấy. Nghe thì có vẻ đơn giản nhỉ, giao tiếp thôi mà, nhưng mà lúc bắt tay vào hướng dẫn cho mấy đứa nhỏ ở nhà thì cũng lắm chuyện phết đấy.
Bắt đầu thế nào?
Đầu tiên, tôi cũng lôi sách giáo khoa ra ngó nghiêng xem nó có những cái gì. Ờ thì cũng loanh quanh mấy cái từ vựng về các phương tiện liên lạc, rồi cách bắt đầu một cuộc hội thoại, cách hỏi thăm, đưa ra ý kiến. Mấy cái này thì lý thuyết là vậy, nhưng làm sao để tụi nhỏ nó thấy hứng thú mới là chuyện.
Tôi nhớ là mở đầu bài, tôi không có bắt tụi nó học từ mới ngay đâu. Tôi hỏi một câu đơn giản: “Bình thường ở nhà hay ở lớp, con hay nói chuyện với bạn bè bằng cách nào nhất?”. Thế là bắt đầu có đứa thì “con chat Messenger”, đứa thì “con gọi điện Zalo”, có đứa còn mạnh dạn “con viết thư tay cho bạn thân”. Từ mấy cái câu trả lời đó, tôi mới bắt đầu dẫn dắt vào bài.
Đi vào chi tiết từng phần
Cái phần từ vựng thì cũng không quá khó. Tôi cho tụi nó xem hình ảnh, rồi đoán tên các thiết bị. Ví dụ như cái điện thoại bàn cũ rích, hay cái máy tính để bàn. Tụi nó bây giờ toàn xài smartphone không à, nên nhìn mấy cái đó cũng thấy lạ lạ, vui vui. Tôi cũng cố gắng liên hệ thực tế, ví dụ “ngày xưa ông bà hay dùng cái này để gọi điện nè”.
Xong đến phần thực hành nghe nói. Cái này mới là nan giải đây. Trong sách có mấy đoạn hội thoại mẫu. Tôi làm thế này:
- Lần 1: Cho nghe chay, không nhìn sách. Xem tụi nó nắm được ý chính không.
- Lần 2: Cho nghe lại, vừa nghe vừa nhìn vào phần lời thoại trong sách. Chỗ nào có từ mới thì tôi dừng lại giải thích sơ qua.
- Lần 3: Bắt cặp, cho tụi nó tự đóng vai nói lại đoạn hội thoại đó. Lúc này thì tha hồ mà chỉnh phát âm, ngữ điệu. Có đứa thì đọc như trả bài, có đứa thì diễn sâu lắm. Cũng vui.
Mà nói thật, cái khó nhất là làm sao để tụi nó tự tin nói. Nhiều khi biết từ đó, biết câu đó đó, mà không dám mở miệng. Tôi phải động viên nhiều lắm, kiểu “sai cũng được, nói đi rồi cô sửa”, “mạnh dạn lên con”. Rồi tôi cũng cố tạo không khí thoải mái, không có gò ép quá.
Những cái vướng mắc và cách tôi xử lý
Có một dạo, tôi thấy tụi nhỏ học cái bài này nó cứ uể oải sao ấy. Chắc tại vì chủ đề “giao tiếp” mà cứ học trong sách vở thì nó khô khan quá. Thế là tôi nghĩ ra một trò. Tôi chia lớp làm mấy nhóm nhỏ, mỗi nhóm tự nghĩ ra một tình huống giao tiếp thực tế, ví dụ như gọi điện đặt vé xem phim, hỏi đường, hoặc là xin lỗi bạn vì lỡ làm hỏng đồ.
Rồi tụi nó tự viết kịch bản, tự phân vai, rồi lên diễn. Ôi trời, lúc đó mới thấy tụi nó sáng tạo kinh khủng. Có nhóm còn mang cả đạo cụ tự chế nữa chứ. Đúng là phải cho tụi nó “sống” với bài học thì mới hiệu quả.
Còn nhớ có lần, dạy đến cái phần “making arrangements” – kiểu hẹn hò, sắp xếp cuộc gặp. Tôi cho tụi nó dùng chính điện thoại của mình (tất nhiên là có sự giám sát) để nhắn tin hoặc gọi điện giả lập cho nhau, lên kế hoạch đi chơi cuối tuần bằng tiếng Anh. Ban đầu còn ngượng nghịu, sau thì quen dần, thấy cũng tự nhiên hơn nhiều.
Kết quả cuối cùng
Sau một hồi vật lộn, từ việc chỉ cho đọc từ, ghép câu, rồi đến thực hành nói, diễn kịch, tôi thấy tụi nhỏ cũng tiến bộ rõ rệt. Quan trọng nhất là tụi nó không còn sợ nói tiếng Anh nữa. Có thể câu cú chưa được chuẩn chỉnh hoàn toàn, phát âm còn chỗ này chỗ kia, nhưng cái sự tự tin khi giao tiếp bằng tiếng Anh nó đã tăng lên nhiều.
Mà tôi nghiệm ra một điều, dạy tiếng Anh giao tiếp cho trẻ con, nhất là tầm lớp 8 này, không chỉ là dạy từ vựng hay ngữ pháp. Quan trọng hơn là tạo cho chúng nó một môi trường để thực hành, để không sợ sai, và để thấy được việc học tiếng Anh nó có ích và vui vẻ như thế nào. Chứ cứ bắt học thuộc lòng chay thì khó mà vào đầu lắm.
Đấy, sơ sơ quá trình tôi “chiến đấu” với cái Unit 3 Communication này là như vậy đó. Hy vọng chia sẻ này của tôi cũng có ích cho ai đó đang cần nhé. Thôi, hẹn mọi người bài chia sẻ khác!
