Dạy tiếng Anh cho học sinh cấp 2 hả? Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng mà bắt tay vào làm mới thấy nó cũng lắm chuyện hay ho đấy. Tôi cũng từng loay hoay đủ kiểu, giờ chia sẻ lại cho mọi người chút kinh nghiệm thực tế của mình.
Bắt đầu từ đâu và làm gì?
Hồi đầu, tôi cũng như nhiều người, cứ nghĩ là có giáo trình, có từ vựng, ngữ pháp là ổn. Tôi soạn bài kỹ lắm, lên lớp giảng giải răm rắp. Kết quả là gì? Học sinh đứa thì ngáp ngắn ngáp dài, đứa thì mắt lơ đãng nhìn ra cửa sổ. Chán! Tôi nhận ra ngay, cách này không ổn với bọn trẻ cấp 2, chúng nó đang tuổi thích khám phá, thích cái gì vui vui cơ.
Thế là tôi quyết định phải thay đổi. Quan trọng nhất là phải tạo không khí! Tôi bắt đầu bằng việc:
- Giảm bớt lý thuyết suông. Ngữ pháp vẫn dạy, nhưng lồng vào trò chơi, vào các tình huống thực tế.
- Tăng cường hoạt động nói. Chia nhóm, đóng kịch, phỏng vấn nhau. Sai cũng được, miễn là các em nó chịu mở miệng.
- Sử dụng nhiều hình ảnh, video, bài hát. Mấy cái này bọn trẻ thích mê. Có khi một bài hát lại giúp chúng nó nhớ từ vựng nhanh hơn cả buổi học nhồi nhét.
Những thử thách và cách tôi vượt qua
Dĩ nhiên là không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió. Có mấy vấn đề tôi hay gặp phải:
- Trình độ không đều: Lớp thì có em nói tốt, có em thì từ cơ bản cũng chưa nắm vững. Cái này mệt à nha. Tôi phải chuẩn bị thêm bài tập phụ, giao cho các nhóm tự hỗ trợ nhau. Em nào khá hơn thì kèm em yếu hơn một chút.
- Ngại nói, sợ sai: Đặc điểm chung của nhiều học sinh Việt Nam mình. Tôi phải động viên liên tục, khen ngợi từng tiến bộ nhỏ. Tạo không khí lớp thật thoải mái, không ai được cười chê bạn khi bạn nói sai. Tôi hay bảo: “Sai thì sửa, chửa thì đẻ, có gì đâu mà sợ!”.
- Nhanh chán: Bọn trẻ tầm này tập trung không được lâu. Nên tôi phải liên tục đổi mới hoạt động, trò chơi. Cứ khoảng 15-20 phút là phải có cái gì đó mới mẻ, không thì y như rằng chúng nó lại “đi vào cõi mộng”.
Tôi nhớ có đợt, tôi thử cho cả lớp chơi trò “Ai là triệu phú” phiên bản tiếng Anh. Ôi trời, không khí sôi nổi hẳn lên. Câu hỏi thì toàn kiến thức đã học, nhưng thêm chút cạnh tranh, phần thưởng nhỏ nhỏ (cục kẹo, cái bút chì) là chúng nó hăng hái hẳn.
Chuyện bên lề nhưng mà lại là cốt lõi
Thực ra, cái duyên đưa tôi đến việc này cũng tình cờ lắm. Chuyện là vầy nè. Hồi đó con bé cháu nhà tôi nó học tiếng Anh ở trường mà cứ kêu chán, điểm thì lẹt đẹt. Bố mẹ nó nhờ tôi kèm thêm. Ban đầu tôi cũng theo sách vở ở trường thôi, nhưng thấy nó chẳng khá hơn. Thế là tôi bắt đầu mày mò, tìm hiểu xem bọn trẻ cấp 2 thực sự thích gì, cần gì.
Tôi thử cho nó xem phim hoạt hình tiếng Anh có phụ đề, rồi hai dì cháu cùng nhau đoán nghĩa từ, bắt chước giọng điệu nhân vật. Rồi tôi bày trò chơi tìm đồ vật trong nhà bằng tiếng Anh. Dần dần, nó thấy vui, thấy tiếng Anh không còn khô khan nữa. Từ đó, tôi mới áp dụng những cách đó rộng hơn khi có cơ hội dạy cho những đứa trẻ khác. Cứ phải đặt mình vào vị trí của chúng nó, xem chúng nó như bạn bè, cùng học cùng chơi thì mới hiệu quả.
Nhiều khi, không phải là phương pháp gì cao siêu đâu, mà là sự kiên nhẫn, sự thấu hiểu và một chút “chiêu trò” để thu hút bọn trẻ. Nhìn thấy chúng nó từ sợ sệt, rụt rè rồi dần dần tự tin nói tiếng Anh, dù chỉ là vài câu đơn giản, tôi thấy vui lắm. Đó chính là cái thành quả lớn nhất rồi.
Nói chung, dạy tiếng Anh cho học sinh cấp 2 là một hành trình thú vị. Cứ mạnh dạn thử nghiệm, đừng ngại thay đổi, và quan trọng nhất là phải có tâm huyết với bọn trẻ. Chúc mọi người thành công nhé!
