Chào mọi người, lại là tôi đây. Hôm nay tôi muốn chia sẻ một chút về cái chuyện tưởng như đơn giản mà đôi khi lại khiến mình phải dừng lại suy nghĩ một chút: “học sinh cuối cấp 2 tiếng Anh là gì?”. Nghe thì đơn giản nhỉ? Nhiều người chắc nghĩ ngay là “final year student of middle school” hay gì đó tương tự. Mà đúng là nó cũng không sai đâu.
Quá trình tìm hiểu của tôi
Chuyện là vầy, hôm bữa thằng cháu tôi nó học lớp 9, nó hỏi tôi câu này. Lúc đó tôi cũng hơi khựng lại một chút. Ừ thì mình biết là lớp 9 rồi, nhưng nói sao cho nó “Tây” nhất, cho nó tự nhiên nhất khi giao tiếp? Tôi bắt đầu lục lọi trong đầu, nhớ lại hồi mình còn đi học, rồi cả lúc xem phim Mỹ nữa. Tôi nhớ là tụi nó hay nói theo kiểu lớp mấy, ví dụ “I’m in 9th grade”.
Thế là tôi mới bắt đầu suy nghĩ kỹ hơn. “Học sinh cuối cấp 2” ở Việt Nam mình thì rõ ràng là các em học lớp 9. Đây là năm cuối cùng của bậc Trung học cơ sở trước khi các em thi chuyển cấp lên Trung học phổ thông.
Tôi thử tìm kiếm một vài cụm từ xem sao.
- Đầu tiên, tôi nghĩ đến “last year middle school student”. Nghe cũng được, nhưng có vẻ hơi dài dòng.
- Rồi tôi nghĩ đến hệ thống giáo dục của Mỹ. Middle school của họ thường là từ lớp 6 đến lớp 8. Vậy thì học sinh cuối cấp middle school của họ là “8th grader”. Còn lớp 9 của họ đã là năm đầu tiên của high school, gọi là “freshman”.
Đến đây thì tôi thấy hơi rối một chút. Nếu nói “last year middle school student” với người Mỹ, họ có thể hiểu là học sinh lớp 8 của họ. Vậy làm sao để diễn đạt đúng cái “học sinh lớp 9” của mình đây?
Sau một hồi loay hoay, tôi thấy cách đơn giản và trực tiếp nhất, dễ hiểu nhất trong đa số trường hợp là cứ nói thẳng ra “9th grader”. Vì “grade 9” là một khái niệm khá phổ biến. Khi mình nói “I’m a 9th grader” (Tôi là học sinh lớp 9) thì người ta sẽ hiểu mình đang ở độ tuổi và trình độ học vấn đó.
Nếu muốn diễn giải rõ hơn, kiểu như trong văn viết hoặc khi cần giải thích cụ thể hệ thống giáo dục, thì có thể dùng:
- “Student in the final year of lower secondary school” (Học sinh năm cuối cấp trung học cơ sở – cái này thì chuẩn theo kiểu giải thích hệ thống).
- Hoặc, nếu muốn nhấn mạnh ý “sắp lên cấp 3” thì có thể nói kiểu “a student about to enter high school”.
Tuy nhiên, trong giao tiếp hàng ngày, để cho nó gọn và tự nhiên, tôi thấy “9th grader” là ổn áp nhất. Thằng cháu tôi nghe xong cũng gật gù. Nó bảo trước giờ nó cứ dịch word-by-word là “student end level 2” làm bạn nó cười quá trời.
Vậy đó, từ một câu hỏi tưởng chừng đơn giản, mình cũng phải đào sâu suy nghĩ, liên hệ thực tế một chút thì mới ra được câu trả lời ưng ý và thực tế. Đúng là học không bao giờ là đủ mà. Chia sẻ chút kinh nghiệm thực tế của tôi, hy vọng có ích cho mọi người!
