Chào mọi người, lại là tôi đây. Dạo này thấy nhiều bạn bè cũng quan tâm tới chuyện học biên phiên dịch tiếng Anh qua mạng, nên nay tôi cũng xin phép chia sẻ chút kinh nghiệm thực tế của bản thân mình, hy vọng có ích cho ai đó đang cần.
Bắt đầu từ con số không và mớ hỗn độn thông tin
Nói thật là ban đầu tôi cũng hoang mang lắm. Gõ “học biên phiên dịch tiếng Anh online” một phát là ra cả tá thứ, nào là khóa học miễn phí, khóa học có phí, rồi các diễn đàn, các nhóm chia sẻ tài liệu. Cảm giác như lạc vào một cái chợ trời vậy, không biết đâu mà lần.
Tôi bắt đầu bằng việc tham gia vào mấy cái group Facebook. Ở đó thì tài liệu nhiều vô kể, từ vựng, ngữ pháp, rồi các bài dịch mẫu. Nhưng mà, tải về cả đống rồi cũng để đó, vì không có hệ thống, không biết bắt đầu từ đâu. Cứ thấy cái gì hay hay là lưu lại, cuối cùng máy tính toàn file mà kiến thức thì chẳng vào đầu được bao nhiêu.
Sau đó, tôi thử xem mấy video dạy dịch trên YouTube. Cũng có nhiều kênh hay, chia sẻ mẹo này mẹo kia. Nhưng xem xong thấy hay vậy thôi, chứ đến lúc tự mình bắt tay vào dịch một đoạn văn bản thì lại thấy bí. Nó không có tính tương tác, mình không được sửa lỗi trực tiếp.
Quyết tâm tìm một lộ trình cụ thể
Loay hoay một hồi, tôi nhận ra là cứ học kiểu chắp vá thế này thì không ổn. Biên phiên dịch nó cần cả một quá trình rèn luyện bài bản chứ không phải chỉ biết từ vựng với ngữ pháp là xong. Thế là tôi quyết định phải tìm một khóa học online có lộ trình rõ ràng, có người hướng dẫn hẳn hoi.
Lúc này thì tôi bắt đầu soi kỹ hơn. Xem review, hỏi han những người đi trước. Tiêu chí của tôi là khóa học đó phải dạy từ những cái cơ bản nhất của kỹ năng dịch, ví dụ như phân tích câu, cách dùng từ cho chuẩn văn phong, rồi mới đến các loại văn bản phức tạp hơn. Đối với phiên dịch thì cần có phần luyện nghe, luyện trí nhớ, rồi thực hành phản xạ nói.
Tôi chọn được một chỗ mà tôi thấy có vẻ ổn, học phí cũng không quá “chát”. Ban đầu cũng hơi run, sợ tiền mất tật mang. Nhưng nghĩ lại, không đầu tư thì sao có kết quả được.
Quá trình “cày cuốc” thực sự
Bắt đầu vào học, tôi mới thấy nó không hề dễ như mình tưởng. Giai đoạn đầu là củng cố lại nền tảng tiếng Anh. Nghe thì có vẻ thừa, nhưng thực ra nó quan trọng cực kỳ. Nhiều khi mình nghĩ mình giỏi tiếng Anh rồi, nhưng để dịch cho chuẩn, cho hay thì lại là chuyện khác. Phải học lại cách dùng từ sao cho nó tự nhiên, đúng ngữ cảnh.
Sau đó là đến phần thực hành dịch viết. Tôi được giao bài tập dịch các đoạn văn ngắn, từ dễ đến khó, đủ các thể loại: tin tức, truyện ngắn, tài liệu kỹ thuật cơ bản. Mỗi lần nộp bài là lại hồi hộp chờ giáo viên sửa. Những lỗi sai được chỉ ra giúp tôi vỡ ra được nhiều điều lắm. Từ việc dùng sai một giới từ, cho đến việc diễn đạt cả một câu văn chưa thoát ý. Mệt nhưng mà vui.
Với phiên dịch thì còn “căng” hơn. Tôi phải luyện nghe rất nhiều, nghe các bản tin, các bài phát biểu. Rồi tập tóm tắt ý, tập ghi nhớ thông tin. Có những bài tập kiểu nghe xong rồi thuật lại ngay bằng tiếng Việt, hoặc ngược lại. Mới đầu thì lắp ba lắp bắp, nói chẳng ra hồn. Tôi còn tự ghi âm lại giọng mình để nghe, thấy ngượng chín cả mặt. Nhưng dần dần cũng quen, phản xạ cũng nhanh hơn chút.
Tôi cũng chủ động tìm thêm tài liệu bên ngoài để thực hành. Đọc báo song ngữ, xem phim có phụ đề rồi thử tắt phụ đề đi dịch nhẩm theo. Nói chung là tận dụng mọi cơ hội để được “va chạm” với việc dịch.
Những điều tôi nhận ra sau một thời gian
Sau khoảng vài tháng miệt mài, tôi thấy mình cũng có tiến bộ nhất định. Ít nhất là không còn sợ khi nhìn thấy một đoạn văn tiếng Anh cần dịch nữa. Từ vựng phong phú hơn, cách diễn đạt cũng trôi chảy hơn.
Nhưng mà, để thành thạo thì còn phải cố gắng nhiều lắm. Học online có cái lợi là linh hoạt thời gian, tiết kiệm chi phí đi lại. Nhưng nó cũng đòi hỏi tính tự giác cực kỳ cao. Không có ai thúc ép, dễ nản lắm. Nhiều khi mệt quá, chỉ muốn bỏ cuộc thôi.
Một cái khó nữa là thiếu môi trường tương tác thực tế. Dù có giáo viên sửa bài, nhưng nó không thể bằng việc được thực hành trực tiếp, được trao đổi với bạn bè, đồng nghiệp. Đặc biệt là với phiên dịch, rất cần có người để mình “đấu khẩu” cùng.
Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng nếu mình thực sự quyết tâm và tìm được phương pháp phù hợp thì học online vẫn là một lựa chọn tốt, nhất là trong thời buổi bây giờ. Quan trọng là mình phải kiên trì và không ngừng thực hành.
Đó là toàn bộ quá trình tự mày mò học biên phiên dịch tiếng Anh online của tôi. Hy vọng những chia sẻ này không quá lan man và giúp được gì đó cho các bạn. Chúc mọi người thành công trên con đường mình chọn nhé!
