Chào mọi người, hôm nay tôi muốn chia sẻ một chút về quá trình tôi vật lộn với cái gọi là “tiếng Anh phỏng vấn”. Ai cũng biết nó quan trọng, nhất là khi muốn vào công ty ngon nghẻ một chút, nhưng chuẩn bị thế nào cho nó ra hồn thì lại là chuyện khác.
Giai đoạn mò mẫm ban đầu
Ban đầu, tôi cũng như nhiều anh em, cứ nghĩ đơn giản là lôi mấy câu giao tiếp cơ bản ra học thuộc, rồi chuẩn bị bài giới thiệu bản thân thật kêu. Nghĩ thì dễ lắm, nhưng đến lúc thử tự nói một mình trước gương, ôi thôi, nó cứ ngượng nghịu kiểu gì ấy, từ vựng thì bay đâu hết, ngữ pháp thì lộn xộn.
Tôi cũng lên mạng tìm hiểu, thấy người ta chia sẻ đủ thứ kinh nghiệm, nào là các câu hỏi thường gặp, nào là cách trả lời sao cho “chuyên nghiệp”. Tôi cũng cặm cụi ghi chép, soạn ra một list dài dằng dặc. Nhưng mà, học vẹt nó không thấm vào đâu mọi người ạ. Đến lúc cần phản xạ thì não nó “đứng hình” mất mấy giây.
Quyết tâm thực hành nghiêm túc
Sau vài lần tự thấy mình “yếu đuối”, tôi quyết định phải thay đổi cách tiếp cận. Không thể chỉ học chay được. Tôi bắt đầu tìm cách thực hành.
Đầu tiên, tôi nhờ một đứa bạn khá tiếng Anh, nhờ nó đóng vai nhà tuyển dụng để phỏng vấn thử. Buổi đầu tiên, nói thật là thảm họa. Bạn tôi nó hỏi mấy câu xoáy một chút là tôi bắt đầu ấp úng, nói lung tung, có khi còn chêm cả tiếng Việt vào vì bí từ. Xấu hổ thật sự!
Nhưng chính cái sự xấu hổ đó lại là động lực. Tôi nhận ra mình yếu ở đâu:
- Phản xạ chậm, nhất là với câu hỏi bất ngờ.
- Từ vựng chuyên ngành gần như bằng không.
- Phát âm nhiều chỗ còn ngọng nghịu, thiếu tự nhiên.
- Nói chung là thiếu tự tin.
Quá trình “luyện công”
Thế là tôi bắt đầu một kế hoạch cụ thể hơn:
- Ghi âm lại phần trả lời của mình: Nghe lại mới thấy mình nói dở tệ thế nào. Từ đó mới biết sửa chỗ nào. Cái này quan trọng lắm nhé, mình nói mình không thấy đâu, phải nghe lại mới thấm.
- Tập trung vào các câu hỏi cốt lõi: Thay vì lan man, tôi tập trung vào việc trả lời thật trôi chảy và thuyết phục những câu như “Tell me about yourself”, “Why should we hire you?”, “What are your strengths and weaknesses?”. Tôi chuẩn bị vài ý chính cho mỗi câu, rồi tập nói đi nói lại nhiều lần, mỗi lần cố gắng diễn đạt khác đi một chút cho tự nhiên.
- Tìm hiểu về công ty và vị trí ứng tuyển bằng tiếng Anh: Cái này giúp tôi có thêm từ vựng chuyên ngành, và cũng để thể hiện sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Tôi đọc mô tả công việc, website công ty, các bài báo liên quan (nếu có) bằng tiếng Anh.
- Luyện nghe các cuộc phỏng vấn mẫu: Tôi lên YouTube tìm các video phỏng vấn mẫu tiếng Anh. Nghe nhiều để quen với giọng điệu, cách người ta đặt câu hỏi và trả lời. Cái này cũng giúp cải thiện phát âm và ngữ điệu nữa.
- Nhờ bạn bè sửa lỗi và góp ý thường xuyên: Tôi vẫn tiếp tục nhờ đứa bạn kia “hành hạ” mình. Mỗi lần thực hành xong, nó chỉ ra lỗi sai, góp ý cách diễn đạt tốt hơn. Đừng ngại sai, đừng sợ bị chê, có người chỉ lỗi cho mình là quý lắm rồi.
- Tập trả lời các câu hỏi tình huống (behavioral questions): Mấy câu kiểu “Describe a time when you faced a challenge…” thực sự khó nhằn. Tôi áp dụng công thức STAR (Situation, Task, Action, Result) để cấu trúc câu trả lời cho nó mạch lạc.
Cứ như vậy, tôi dành khoảng 2-3 tuần, mỗi ngày một chút. Có hôm hứng thì tập nhiều, hôm nào mệt thì tập ít, nhưng cố gắng không bỏ ngày nào.
Kết quả và chút chia sẻ
Sau quá trình đó, tôi thấy tự tin hơn hẳn. Tất nhiên không phải là thành “siêu sao” gì, nhưng ít nhất là khi đối mặt với nhà tuyển dụng nói tiếng Anh, tôi không còn run như cầy sấy nữa. Tôi có thể trình bày ý tưởng của mình một cách tương đối rõ ràng, mạch lạc.
Quan trọng nhất là tôi hiểu rằng, tiếng Anh phỏng vấn không chỉ là thuộc lòng câu chữ, mà là khả năng giao tiếp và thể hiện bản thân một cách tự tin bằng ngôn ngữ đó. Phải thực hành nhiều, va chạm nhiều thì mới khá lên được.
Nói chung là, đừng sợ. Cứ bắt đầu từ những bước nhỏ, kiên trì một chút, rồi mọi chuyện sẽ ổn thôi. Chúc anh em thành công trên con đường chinh phục các buổi phỏng vấn nhé!
