Chào các bạn, dạo này có nhiều bạn hỏi han nên hôm nay tôi cũng muốn chia sẻ chút ít về cái hành trình “vật lộn” với việc nghe tiếng Anh của bản thân. Nói thiệt là ban đầu tôi cũng như nhiều người thôi, nghe cứ ù ù cạc cạc, chữ được chữ mất, nản ơi là nản.
Giai đoạn mò mẫm ban đầu
Lúc mới quyết tâm cải thiện kỹ năng nghe, tôi cũng thử đủ thứ. Đầu tiên là hùng hục xem phim Mỹ. Nghe người ta bảo xem phim có phụ đề Anh rồi phụ đề Việt các kiểu sẽ lên trình. Tôi cũng làm theo y chang. Ban đầu thì hào hứng lắm, chọn mấy phim hành động, hài hước cho dễ vào. Nhưng mà nói thiệt, diễn viên họ nói nhanh như gió, lại còn nuốt chữ, dùng từ lóng các kiểu, tôi nhìn phụ đề còn không kịp chứ nói gì tới nghe hiểu. Được vài hôm là thấy oải, chuyển sang xem phim có thuyết minh cho nó… khỏe.

Rồi tôi lại chuyển qua nghe nhạc US-UK. Nghĩ bụng nhạc thì giai điệu dễ nhớ, lời lẽ chắc cũng đơn giản hơn. Ai dè, ca sĩ hát còn khó nghe hơn nói, luyến láy rồi giọng điệu đặc trưng, nhiều khi tra lời ra rồi vẫn không hiểu sao họ hát ra được như vậy. Thế là cái kế hoạch này cũng phá sản nốt.
Tôi cũng có tải mấy cái ứng dụng học tiếng Anh về điện thoại. Mấy cái app đó thì cũng có bài nghe, bài tập này kia. Nhưng mà nhiều khi nó cứ máy móc sao đó, nghe không có cảm xúc, làm bài tập cho qua rồi thôi chứ không đọng lại được bao nhiêu. Với lại, tôi cũng thuộc dạng cả thèm chóng chán, được vài bữa là quên béng đi mất.
Tìm ra hướng đi mới
Sau một thời gian loay hoay, tôi bắt đầu nhận ra là mình cần một cái gì đó thực tế hơn và phù hợp với sở thích của mình. Chứ cứ ép mình nghe những thứ mình không thích thì khó mà kiên trì được.
Thế là tôi bắt đầu tìm những kênh YouTube, podcast nói về những chủ đề mà tôi thực sự quan tâm. Ví dụ như tôi thích nấu ăn, tôi tìm mấy kênh dạy nấu ăn bằng tiếng Anh. Tôi thích tìm hiểu về công nghệ, tôi nghe podcast về review đồ công nghệ. Ban đầu, tôi chọn những video, podcast có tốc độ nói vừa phải, phát âm rõ ràng. Quan trọng là có transcript (bản ghi lời thoại) đi kèm.
Cách tôi làm là thế này:
- Nghe lần 1 (không nhìn transcript): Cố gắng nắm bắt ý chính, xem mình hiểu được bao nhiêu phần trăm. Chỗ nào không hiểu thì cứ đánh dấu lại trong đầu.
- Nghe lần 2 (vừa nghe vừa nhìn transcript): Lúc này thì mình sẽ vỡ ra được nhiều thứ. À, thì ra chỗ này họ nói từ này, chỗ kia họ nối âm như vậy. Từ nào mới thì tôi note lại.
- Nghe lần 3 (không nhìn transcript nữa): Sau khi đã “soi” kỹ transcript, tôi nghe lại một lần nữa. Lần này thì khả năng hiểu đã cải thiện hơn nhiều.
Tôi cũng không đặt nặng mục tiêu phải hiểu 100% ngay từ đầu. Cứ từ từ, mỗi ngày cố gắng một chút. Có những đoạn khó, tôi tua đi tua lại nghe mấy lần, thậm chí là giảm tốc độ phát xuống 0.75x để nghe cho rõ hơn. Mưa dầm thấm lâu mà.
Một cái nữa tôi thấy khá hiệu quả là tập đoán nghĩa của từ dựa vào ngữ cảnh. Nhiều khi mình không biết nghĩa chính xác của một từ nào đó, nhưng dựa vào những từ xung quanh, dựa vào chủ đề đang nói, mình cũng có thể đoán được sơ sơ nó nghĩa là gì. Cái này giúp não mình nó “nhạy” hơn với ngôn ngữ.

Kết quả và duy trì
Sau một thời gian kiên trì áp dụng cách này, tôi thấy khả năng nghe của mình cải thiện rõ rệt. Tất nhiên là chưa thể nào “thần sầu” như người bản xứ được, nhưng ít ra thì khi nghe một đoạn hội thoại, một bài nói chuyện, tôi đã có thể nắm bắt được ý chính, hiểu được người ta đang muốn truyền đạt điều gì. Xem phim không cần phụ đề Việt nữa, chỉ cần phụ đề Anh là có thể theo được rồi, thỉnh thoảng có từ mới thì tra thêm thôi.
Cái quan trọng nhất tôi rút ra được là sự kiên trì và tìm được nguồn nghe phù hợp với sở thích. Đừng nản nếu ban đầu thấy khó. Cứ từ từ, từng bước một. Nghe những gì mình thích thì mới có động lực để nghe mỗi ngày được.
Tới giờ, tôi vẫn duy trì thói quen nghe tiếng Anh hàng ngày. Có thể là một tập podcast trên đường đi làm, một video YouTube về chủ đề mình thích trước khi ngủ. Nó không còn là “gánh nặng” nữa, mà trở thành một thói quen, một cách để mình vừa giải trí vừa học hỏi thêm. Mong là chút chia sẻ này của tôi sẽ giúp ích được cho những bạn nào đang “đau khổ” với việc nghe tiếng Anh nhé. Cứ cố gắng lên, rồi sẽ thấy kết quả thôi!