Chào cả nhà, hôm nay tôi lại ngoi lên chia sẻ chút kinh nghiệm thực tế của mình đây. Chả là dạo gần đây thấy nhiều phụ huynh với các cháu học sinh cứ xôn xao vụ đề thi tiếng Anh vào lớp 10, nên tôi cũng muốn kể lại hành trình “ngâm cứu” của mình, biết đâu giúp ích được cho ai đó.
Bắt đầu từ sự “lo sốt vó” của một ông bố
Nói thật là ban đầu tôi cũng không để ý lắm đâu. Con trai tôi thì cũng gọi là có học thêm tiếng Anh đều đều. Nhưng đến gần ngày thi, nhìn con ôn luyện rồi nghe mấy đứa cháu trong nhà than thở, tôi mới thấy cái đề thi này nó “không phải dạng vừa đâu”. Thế là tôi quyết định phải tự mình tìm hiểu xem nó khó dễ thế nào, cấu trúc ra sao để còn biết đường mà “hiến kế” cho bọn nhỏ.
Hành trình “săn lùng” và “mổ xẻ” đề thi
Việc đầu tiên tôi làm là lên mạng, hỏi han bạn bè, xin xỏ các kiểu để có trong tay bộ sưu tập đề thi tiếng Anh vào lớp 10 của mấy năm gần đây. Không chỉ đề của Sở mà tôi còn tìm cả đề thi thử của các trường có tiếng nữa. Cứ gọi là đủ bộ từ Bắc chí Nam, trường chuyên lớp chọn có hết.
Có đề trong tay rồi, tôi bắt đầu công cuộc “mổ xẻ”. Tôi trải hết ra bàn, so sánh từng phần một:
- Phần ngữ âm: Xem các dạng hay ra, mấy cái đuôi “s”, “es”, “ed” rồi trọng âm này nọ. Tôi thấy phần này nhiều cháu hay mất điểm oan lắm, vì chủ quan.
- Phần từ vựng – ngữ pháp: Ôi thôi, phần này thì bao la bát ngát. Tôi cố gắng nhóm các chủ điểm ngữ pháp hay xuất hiện, rồi các dạng từ dễ nhầm lẫn, giới từ, cụm động từ. Tôi nhận ra là đề thi dạo này không chỉ kiểm tra lý thuyết suông đâu, mà còn lồng ghép vào ngữ cảnh thực tế nữa.
- Phần đọc hiểu: Đây là phần mà tôi thấy “khoai” nhất. Bài đọc ngày càng dài, chủ đề thì đa dạng, từ khoa học, xã hội đến môi trường. Câu hỏi cũng lắt léo, không chỉ tìm thông tin đơn thuần mà còn phải suy luận, đoán ý nữa. Tôi phải đọc đi đọc lại mấy lần mới hiểu hết ý của tác giả.
- Phần viết: Thường là viết lại câu sao cho nghĩa không đổi hoặc viết đoạn văn ngắn. Phần này đòi hỏi phải nắm chắc cấu trúc câu và có vốn từ vựng phong phú. Tôi thấy nhiều cháu viết câu cứ lủng củng, dùng từ không đúng chỗ.
Những phát hiện “đau thương” và kinh nghiệm rút ra
Sau mấy ngày “vật lộn” với đống đề, tôi nhận ra mấy điều. Thứ nhất, chỉ học tủ, học vẹt là không ăn thua. Đề thi ngày càng đa dạng, đòi hỏi sự hiểu biết tổng hợp. Thứ hai, kỹ năng làm bài quan trọng không kém kiến thức. Phải biết phân bổ thời gian hợp lý, đọc kỹ đề trước khi làm. Nhiều cháu kiến thức tốt nhưng vào phòng thi cuống lên là sai những lỗi ngớ ngẩn.
Từ đó, tôi bắt đầu hướng dẫn cho con và mấy đứa cháu ôn tập theo hướng khác. Thay vì chỉ cắm đầu vào làm bài tập ngữ pháp, tôi khuyến khích chúng nó:
- Đọc thêm nhiều tài liệu tiếng Anh ngoài sách giáo khoa: báo mạng, truyện ngắn, tin tức. Cứ đọc để quen mặt chữ, quen với các cấu trúc câu phức.
- Luyện nghe thường xuyên: Nghe nhạc, xem phim không phụ đề (hoặc phụ đề tiếng Anh).
- Tập viết những đoạn văn ngắn về các chủ đề quen thuộc. Tôi sẽ là người đọc và sửa lỗi cho chúng.
- Quan trọng nhất: Làm đề bấm giờ như thi thật. Sai ở đâu thì phải xem lại kỹ ở đó, tìm hiểu tại sao mình sai chứ không chỉ xem đáp án rồi cho qua.
Tôi còn làm một cái bảng tổng hợp các lỗi sai thường gặp của từng đứa, rồi những cấu trúc hay, từ vựng mới mà chúng học được từ các bài đọc. Cứ cuối tuần lại lôi ra ôn lại.
Thành quả và lời nhắn nhủ
Đến ngày thi, dù không dám nói là “trúng tủ” hoàn toàn, nhưng ít nhất bọn nhỏ cũng tự tin hơn hẳn. Chúng nó bảo đề có mấy dạng lạ nhưng nhờ lúc ôn đã va chạm nhiều nên cũng không bị bỡ ngỡ. Kết quả thì cũng rất khả quan, thằng con tôi với mấy đứa cháu đều đỗ vào trường chúng nó mong muốn.
Qua cái đợt “đồng hành cùng con” đó, tôi thấy việc chuẩn bị cho kỳ thi này đúng là cả một quá trình. Không phải cứ đến gần ngày thi mới nhồi nhét là được. Phải có sự kiên trì, phương pháp đúng đắn và quan trọng là sự đồng hành, động viên của gia đình nữa. Hi vọng những chia sẻ của tôi sẽ giúp các bậc phụ huynh và các em học sinh có thêm chút kinh nghiệm để chinh phục kỳ thi quan trọng này. Chúc may mắn nhé!
