Chào mọi người, hôm nay tôi muốn chia sẻ một chút về cái quá trình tôi tìm nhạc tiếng Anh cho mấy đứa nhỏ cấp 2 nhà tôi, cụ thể là đứa cháu đang học lớp 7. Ban đầu tôi cũng nghĩ đơn giản lắm, cứ lên mạng tìm “English songs for teens” là ra cả đống, rồi cho nó nghe thôi. Nhưng mà thực tế nó không như mình tưởng tượng đâu các bác ạ.
Hành trình gian nan tìm nhạc phù hợp
Tôi bắt đầu bằng việc bật mấy bài US-UK đang hot trên bảng xếp hạng cho cháu nghe. Kết quả là gì? Nó nhăn mặt bảo: “Chú ơi, nhanh quá con chẳng hiểu gì cả, với cả mấy bài này… nghe nó cứ người lớn kiểu gì ấy.” Lúc đấy tôi mới ngớ ra, đúng thật. Nhạc pop bây giờ lời lẽ nhiều khi phức tạp, ẩn dụ tùm lum, chưa kể tốc độ rap hay hát nhanh như gió, làm sao bọn trẻ con nó theo kịp được. Nội dung nhiều khi cũng không phù hợp với lứa tuổi của chúng nó nữa.
Thế là tôi lại lọ mọ đi tìm tiếp. Tôi thử chuyển sang mấy bài nhạc phim hoạt hình nổi tiếng. Cái này có vẻ khả quan hơn một chút. Giai điệu thường vui tươi, dễ nhớ, lời cũng đơn giản hơn. Cháu tôi có vẻ thích thú hơn, nhưng vẫn chưa phải là “chân ái” vì có bài nó biết rồi, có bài thì nó lại thấy hơi… trẻ con quá so với cái tuổi “ẩm ương” của nó.
Tôi nhận ra là, tìm nhạc cho lứa tuổi này nó phải cân bằng được nhiều yếu tố lắm. Không quá trẻ con, nhưng cũng không quá người lớn. Giai điệu phải bắt tai, nhưng lời lẽ phải trong sáng, dễ hiểu, phát âm của ca sĩ phải rõ ràng. Quan trọng nữa là phải có chút gì đó “cool ngầu” để chúng nó thấy thích mà học theo.
Quá trình sàng lọc và thử nghiệm
Vậy là tôi bắt đầu một chiến dịch “săn lùng” nhạc đúng nghĩa. Tôi làm theo mấy bước sau:
- Bước 1: Xác định nguồn. Tôi không chỉ tìm trên YouTube nữa, mà còn vào mấy diễn đàn của giáo viên tiếng Anh, mấy trang web chuyên về tài liệu học tiếng Anh cho trẻ em. Thậm chí tôi còn hỏi han mấy người bạn có con cùng lứa tuổi.
- Bước 2: Nghe thử và lọc sơ bộ. Cái này tốn thời gian nhất. Tôi nghe qua hàng loạt bài, bài nào thấy giai điệu ổn, ca sĩ hát rõ chữ thì tôi cho vào một danh sách “ứng viên”. Tôi ưu tiên những bài có tiết tấu vừa phải, không quá nhanh.
- Bước 3: Kiểm tra lời bài hát (lyrics). Đây là bước quan trọng. Tôi copy lời bài hát, đọc kỹ xem có từ lóng, từ nhạy cảm hay nội dung không phù hợp không. Nhiều bài giai điệu hay mà lời thì… ôi thôi. Tôi loại thẳng tay những bài như vậy.
- Bước 4: Cho “đối tượng” nghe thử và lấy phản hồi. Tôi chọn ra khoảng 10-15 bài mà tôi thấy ổn nhất, rồi cho đứa cháu nghe. Tôi quan sát thái độ của nó, xem nó có nhún nhảy theo không, có hỏi về nghĩa của từ nào không. Sau đó tôi hỏi trực tiếp cảm nhận của nó.
Cứ lặp đi lặp lại quá trình này, cuối cùng tôi cũng xây dựng được một cái playlist kha khá những bài mà cháu tôi thực sự thích và chịu khó nghe đi nghe lại. Mấy bài kiểu như “Count On Me” của Bruno Mars, “Fight Song” của Rachel Platten, hay mấy bài cổ điển hơn một chút như “Lemon Tree” của Fool’s Garden, hoặc nhạc phim của Disney như “Let It Go”, “How Far I’ll Go” (dù hơi cũ nhưng bọn trẻ vẫn thích). Gần đây tôi còn tìm được mấy kênh YouTube làm sub song ngữ Anh-Việt cho mấy bài hát nữa, khá là tiện.
Kết quả và những điều rút ra
Sau một thời gian, tôi thấy khả năng nghe tiếng Anh của cháu tôi cải thiện hẳn. Nó bắt đầu ngân nga theo được một vài câu, rồi mạnh dạn hỏi nghĩa của những từ nó chưa biết. Quan trọng nhất là nó không còn sợ nghe tiếng Anh nữa, mà ngược lại, còn chủ động đòi nghe. Thỉnh thoảng hai chú cháu còn nghêu ngao hát cùng nhau, vui phết.
Từ kinh nghiệm của mình, tôi thấy là:
- Đừng áp đặt: Hãy để trẻ tự chọn những bài chúng thích (trong danh sách đã được mình lọc).
- Ưu tiên sự rõ ràng: Phát âm của ca sĩ và tiết tấu bài hát là yếu tố then chốt.
- Nội dung phù hợp: Lời bài hát phải trong sáng, ý nghĩa tích cực.
- Biến việc nghe nhạc thành niềm vui: Có thể kết hợp với việc xem video có lời, hoặc cùng nhau hát theo.
Đó, chia sẻ một chút kinh nghiệm thực tế của tôi trong việc chọn nhạc tiếng Anh cho học sinh cấp 2. Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng bắt tay vào làm mới thấy cũng lắm công phu đấy các bác ạ. Nhưng mà thấy con cháu mình tiến bộ thì cũng đáng lắm!
