Chào mọi người, hôm nay tôi muốn chia sẻ một chút về quá trình tôi cùng thằng cu nhà tôi vật lộn với các thì trong tiếng Anh lớp 7. Thực sự là một hành trình cũng không hề đơn giản đâu nhé.
Mọi chuyện bắt đầu khi tôi thấy cu cậu nhà mình cứ loay hoay mãi với mấy bài tập chia động từ. Nhìn mặt nó ngơ ngác, lúc thì thêm “s”, lúc thì “ed”, lúc thì “will” loạn cả lên, tôi thấy cũng tội. Sách giáo khoa thì trình bày cũng đầy đủ đấy, nhưng có vẻ hơi khô khan với một đứa trẻ lớp 7. Tôi nghĩ, chắc mình phải vào cuộc thôi, chứ cứ để thế này thì không ổn.
Bắt đầu từ đâu?
Đầu tiên, tôi lôi sách giáo khoa của nó ra xem. À, lớp 7 thì chủ yếu xoay quanh mấy thì cơ bản:
- Thì hiện tại đơn (Present Simple)
- Thì hiện tại tiếp diễn (Present Continuous)
- Thì quá khứ đơn (Past Simple)
- Thì tương lai đơn (Simple Future)
Nghe qua thì có vẻ không nhiều, nhưng với bọn trẻ, việc phân biệt khi nào dùng thì nào đúng là một thử thách. Tôi nhớ lại hồi xưa mình học, cũng đau đầu với mớ này lắm.
Thế là tôi quyết định, mình sẽ không dạy theo kiểu công thức khô khan như trong sách nữa. Tôi bắt đầu bằng cách lấy những ví dụ gần gũi nhất với cuộc sống hàng ngày của nó.
Với thì hiện tại đơn, tôi bảo nó: “Con cứ nhớ, cái gì mà ngày nào cũng lặp đi lặp lại như thói quen, ví dụ ‘Con thức dậy lúc 6 giờ mỗi sáng’ (I get up at 6 o’clock every morning), hoặc một sự thật hiển nhiên như ‘Mặt trời mọc ở đằng Đông’ (The sun rises in the East), thì mình dùng thì này.” Rồi tôi bắt nó tự đặt vài câu về bản thân nó, về gia đình.
Chuyển qua thì hiện tại tiếp diễn, tôi giải thích: “Cái này là để nói về việc gì đó đang xảy ra ngay lúc mình nói. Ví dụ, ‘Mẹ đang nấu cơm’ (Mom is cooking rice), hoặc ‘Con đang học bài’ (I am studying). Cứ có ‘đang’ là mình nghĩ đến đuôi ‘ing’.” Ban đầu nó cũng hay nhầm với hiện tại đơn lắm, kiểu “I am play football now” thay vì “I am playing football now”. Cũng phải sửa từ từ.
Đến thì quá khứ đơn, tôi nhấn mạnh: “Cái gì đã xảy ra rồi, đã kết thúc rồi, có thời gian cụ thể trong quá khứ như ‘hôm qua’, ‘tuần trước’, ‘năm ngoái’, thì mình dùng nó. Ví dụ, ‘Hôm qua con đi xem phim’ (Yesterday I went to the cinema).” Cái khó ở đây là động từ bất quy tắc, tôi phải bắt nó học thuộc một số từ thông dụng. Mệt phết!
Cuối cùng là thì tương lai đơn. Thì này có vẻ dễ thở hơn một chút. Tôi bảo: “Cứ nói về cái gì sẽ xảy ra trong tương lai, mình thêm ‘will’ vào trước động từ là được. Ví dụ, ‘Ngày mai con sẽ đi thăm bà’ (Tomorrow I will visit my grandma).”
Quá trình thực hành và những “tai nạn”
Lý thuyết là một chuyện, thực hành mới là vấn đề. Tôi tìm mấy bài tập đơn giản trên mạng, rồi tự bịa ra các tình huống để nó đặt câu. Ôi thôi, những ngày đầu đúng là thảm họa. Nó cứ lẫn lộn lung tung beng cả lên.
Ví dụ, tôi hỏi: “What are you doing now?” (Con đang làm gì đấy?) thì nó trả lời: “I do my homework.” (Thay vì “I am doing my homework.”)
Hoặc là khi kể chuyện hôm qua đi chơi, nó lại bảo: “Yesterday I go to the park.” (Thay vì “Yesterday I went to the park.”)
Có những lúc tôi cũng thấy hơi nản, nhưng rồi lại tự nhủ phải kiên trì. Tôi giải thích đi giải thích lại, lấy thêm nhiều ví dụ. Thậm chí tôi còn vẽ cả sơ đồ thời gian đơn giản để nó hình dung khi nào thì hành động xảy ra.
Cái vụ thêm “s/es” vào động từ ở thì hiện tại đơn với ngôi thứ ba số ít cũng là một cái bẫy. Nó toàn quên. Tôi phải chế ra cái câu kiểu như “He, She, It – S thích kít” (ý là thích chữ S) để nó nhớ. Nghe hơi trẻ con nhưng mà cũng có tác dụng phết.
Kết quả ban đầu
Sau khoảng một thời gian kiên trì “kèm cặp”, thì thằng cu nhà tôi cũng bắt đầu đỡ hơn. Nó không còn bị nhầm lẫn nhiều như trước nữa, và bắt đầu tự tin hơn khi làm bài tập. Tất nhiên là vẫn còn sai sót đây đó, nhưng ít ra nó đã hiểu được cái cốt lõi của từng thì.
Tôi nhận ra một điều, đối với trẻ con, nhất là ở lứa tuổi lớp 7, việc học ngữ pháp tiếng Anh cần phải thật trực quan và gắn liền với thực tế. Cứ nhồi nhét công thức một cách máy móc thì chúng nó dễ bị rối và sợ học lắm.
Đó là chút kinh nghiệm của tôi trong việc giúp con học các thì tiếng Anh lớp 7. Cũng không có gì cao siêu đâu, chủ yếu là sự kiên nhẫn và cố gắng tìm cách giải thích sao cho con dễ hiểu nhất. Hy vọng chia sẻ này có ích cho các bố mẹ nào cũng đang có con trong giai đoạn này.
