Chào các mẹ, hôm nay tôi xin chia sẻ chút ít kinh nghiệm của bản thân trong việc dạy phonics cho thằng cu nhà tôi lúc nó mới lên 4 tuổi. Nói thật là lúc đầu tôi cũng chẳng hình dung ra phonics nó tròn méo ra sao đâu, chỉ nghe mọi người bảo dạy sớm cho con thì tốt, nhất là để con biết đọc sớm.
Hành trình bắt đầu gian nan
Ban đầu, tôi cũng lên mạng tìm hiểu, thấy vô vàn tài liệu, nào là sách, nào là app, rồi các trung tâm quảng cáo rầm rộ. Tôi cũng thử mua vài cuốn sách giới thiệu là “chuẩn phonics”, rồi tải mấy cái app miễn phí về cho con học. Nhưng mà, ôi thôi, thằng bé nó chẳng hợp tác gì cả. Sách thì nó giở qua loa vài trang rồi vứt đấy. App thì nó chỉ thích bấm vào mấy cái hình thù ngộ nghĩnh, chứ bảo học chữ thì nó lắc đầu nguầy nguậy. Tôi cũng có lúc nản lắm, nghĩ bụng hay là con mình nó không có khiếu, hay là mình dạy sai cách.
Có dạo tôi còn định cho con đi học thêm ở trung tâm gần nhà, thấy họ quảng cáo cũng hay lắm. Nhưng nghĩ lại, con còn bé quá, đi học thêm lại thêm áp lực. Với lại, tôi vẫn muốn tự mình đồng hành cùng con trong những bước đầu tiên này. Thế là tôi lại hì hục tìm tòi, đọc thêm nhiều chia sẻ của các mẹ khác.
Tìm ra “chân ái”
Sau một thời gian loay hoay, tôi nhận ra một điều quan trọng: với trẻ con, nhất là tầm 4 tuổi, thì “chơi mà học, học mà chơi” mới là hiệu quả nhất. Chứ cứ ép con ngồi vào bàn, giơ thẻ chữ lên bắt đọc thì chỉ phản tác dụng thôi. Thế là tôi thay đổi chiến thuật.
Đầu tiên, tôi không bắt con học theo kiểu truyền thống nữa. Thay vào đó, tôi lồng ghép phonics vào các hoạt động hàng ngày của con:
- Lúc chơi đồ chơi, ví dụ con cầm quả bóng, tôi sẽ nói “bờ – ong – bong – bóng”, rồi chỉ vào chữ “b”.
- Lúc đọc truyện cho con, tôi sẽ cố tình nhấn nhá vào các âm đầu của từ, hoặc những từ có vần giống nhau.
- Tôi còn tự chế ra mấy bài hát ngắn ngắn, đơn giản về các âm. Ví dụ như “A a a, bạn A thích ăn táo. Bờ bờ bờ, bạn Bê thích quả bóng”. Thằng cu nhà tôi nó thích hát theo lắm.
Tiếp theo, tôi tìm những bộ flashcard có hình ảnh sinh động, màu sắc bắt mắt. Mỗi ngày tôi chỉ giới thiệu cho con 1-2 âm thôi, không nhồi nhét nhiều. Quan trọng là phải lặp đi lặp lại thường xuyên. Tôi dán mấy cái thẻ chữ ở những nơi con hay nhìn thấy, như tủ lạnh, tường phòng chơi. Thỉnh thoảng đi qua tôi lại chỉ vào đọc cho con nghe.
Tôi cũng sử dụng thêm một số video dạy phonics trên mạng, nhưng chọn lọc những video có nhạc vui nhộn, hình ảnh hoạt hình dễ thương. Mỗi lần xem chỉ khoảng 5-10 phút thôi, không để con xem nhiều quá kẻo hại mắt.
Điều quan trọng nữa là sự kiên nhẫn và khuyến khích. Có những hôm con hứng thú học, có những hôm con chẳng muốn nhìn đến chữ. Những lúc như vậy, tôi không ép, mà chuyển sang hoạt động khác, rồi hôm sau lại tiếp tục. Mỗi khi con đọc đúng một âm, hay ghép được một vần đơn giản, tôi đều khen ngợi, động viên con. “Ôi, con trai mẹ giỏi quá!”, “Đúng rồi, đó là âm ‘cờ’ đấy!” – mấy lời khen đơn giản vậy thôi mà thằng bé nó vui ra mặt.
Kết quả ban đầu
Cứ như vậy, sau khoảng vài tháng miệt mài “chơi cùng chữ”, thằng cu nhà tôi bắt đầu có những tiến bộ rõ rệt. Ban đầu là nhận diện được mặt chữ cái, rồi đến phát âm được âm của từng chữ. Dần dần, con bắt đầu biết ghép vần đơn giản như “ba”, “ca”, “me”. Đến giờ thì con đã có thể tự đánh vần được một số từ đơn giản rồi, dù chưa nhanh và đôi khi còn nhầm lẫn. Nhìn con ê a đánh vần, rồi reo lên khi đọc được một từ nào đó, tôi thấy vui và hạnh phúc lắm.
Tất nhiên, hành trình này vẫn còn dài, và mỗi đứa trẻ sẽ có một tốc độ phát triển khác nhau. Nhưng tôi tin rằng, với sự kiên trì và phương pháp phù hợp, các mẹ hoàn toàn có thể giúp con làm quen với phonics một cách tự nhiên và hiệu quả ngay tại nhà. Quan trọng nhất vẫn là tạo cho con niềm yêu thích với việc học, chứ không phải là áp lực thành tích.
Đó là chút chia sẻ thực tế từ kinh nghiệm của tôi. Hy vọng có thể giúp ích được phần nào cho các mẹ cũng đang trên con đường dạy phonics cho con nhé!
